کد مطلب:26568 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

فاضل مقداد در شرح مشهورش بر كتاب باب حادي عشر گويد: كسي كه صرفاً شهادتين را گويد و اسلام را تحقيقي به دست نيآورده باشد، مستحق عذاب است،زيرا بنابر آية زير چنين كسي مؤمن نيست و كسي كه مؤمن نباشد مستحق عذاب است: قالت الاعراب آمنّا قل لم تؤمنوا و لكن قولوا اسلمنا و لما يدخل الايمان في قلوبكم. آيا براستي اگر كسي مستحق پاداش نبود مستحق عذاب است؟ آيا نظر فاضل درست است؟

اين سؤال در فرق گذاري بين اسلام و ايمان مشخص مي شود. در آية مذكور اسلام را شكل ظاهري ايمان دانسته و ايمان قلبي را اسلام واقعي دانسته است؛ به اين معنا كه هر كس با اظهار شهادتين، در سلك مسلمانان وارد مي شود و احكام اسلام بر او جاري مي گردد، ولي ايمان يك امر واقعي و باطني است و جايگاه آن قلب آدمي است، نه زبان و ظاهر او.

اسلام ظاهري ممكن است انگيزه هاي مختلفي داشته باشد، حتي انگيزه هاي مادي و منافع شخصي، ولي ايمان حتماً از انگيزه هاي معنوي و از آگاهي سرچشمه مي گيرد. پيامبر اسلام(ص) فرمود: اسلام علانية و الايمان في القلب؛ اسلام امر آشكاري است ولي جاي ايمان در قلب است.

در حديث ديگر از امام صادق(ع) آمده است: الاسلام يحقن به الدم و تؤدّي به الامانه و تستحلّ به الفروج والثواب علي الايمان؛ با اسلام آوردن و گفتن شهادتين خون انسان محفوظ است و اداي امانت او لازم مي گردد و ازدواج با او حلال مي شود ولي ثواب بر ايمان است.[7]

بنابراين كسي كه اظهار اسلام مي كند ممكن است در دل، اسلام نيآورده باشد ولي به واسطة اظهار اسلام از بسياري از مزاياي جامعة اسلامي برخوردار باشد. اسلام ظاهري انسان را به بهشت نمي برد بلكه اسلام قلبي و واقعي كه همان ايمان است باعث پاداش اخروي مي شود. بنابراين شايد مراد فاضل مقداد اين باشد كه اسلام ظاهري بدون اسلام واقعي و قلبي باعث رفتن به بهشت نمي شود، يعني كسي كه به زبان اظهار شهادتين مي كند ولي در قلب قبول ندارد بهشتي نمي شود، بلكه ايمان و اسلام قلبي و واقعي انسان را به بهشت رهنمون مي كند.



[7] با استفاده از تفسير نمونه، ج 22، ص 210.